یادداشت | علل و چرایی شکست سنگین اصلاح طلبان در انتخابات

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، انتخابات 28 خرداد یکی از نقاط عطف در تاریخ معاصر به شمار خواهد رفت، مردمی که سالها زیر فشار بی کفایت دولتِ غربگرا قرار داشتند و هجمه های سنگین تبلیغاتی دشمنان برای دلسرد کردن آنها ،بیش از پیش بود ، اما مردم با تمام گلایه هایی که از ضعف دولتی ها داشتند ،و در شرایط کرونا و زیر فشار سنگینی تبلیغاتی دشمنان و تحریم خواص بی بصیرت، شکوهمندانه در این انتخابات شرکت کردند. و عزت و صلابت ملِّی جمهور انقلابی را به همه دنیا نشان دادند.اصلاح طلبان با تبلیغات گسترده ای که داشتند و علیرغم مظلوم نمایی ها، صرفا سبد رای بسیار پایینی را کسب کردند ، تمهیدات گسترده آنها چیزی جز باختن به  آرای باطله نبود!

چرا جریان سیاسی- فکری که روزی خود را صاحب میلیون­ها طرفدار می­ دانست، دچار افول سنگین شده است؟
دلائلی برای شکست سنگین آنها به نظر می رسد:

1-اعتماد به کدخدا

اصلاح طلبان خود را، داعیه دار تعامل باجهان و گفتگوی تمدُّن­ها می شمردند، امَّا جهان برای آنها صرفا در چند کشورِ غربی و خصوصا ایالات متحده آمریکا خلاصه می­ شد. آنها غافل از اینکه در معادلات جهانی هر کشوری بدنبال منافع خود یا نظام حاکم بر خود است ، اعتمادشان به وعده­های استکبار بیشتر از توان داخلی خود بود ، از همین رو جناب آقای روحانی از آب خوردن تا گلابی درختان را به برجام گره زد و عملا تمام تخم مرغ ها را در یک سبد چید. اصلاح طلبان و روحانی نخواستند خوی استکباری و ظالمانه ایالات متحده را ببیند و فکر کردند که کدخدا این بار توبه کرده است. نتیجه اعتماد به کدخدا معطل شدن اقتصاد و سیاست کشور بود. صنعت هسته ای سیمان گرفته شد، مردم صف­ های طویل مرغ را به نظاره نشستند. قیمت دلار، مسکن، و کالاها بر بام ها پر کشید!

2-فاصله گرفتن از مردم

اصلاح طلبان که بعضا شعار های خوبی داشتند ، در دهه هفتاد سکان قدرت کشور را عهده دار شدند. امَّا قدرت در میان آنها به مانند توپی در چرخش بود و حلقه بسته ای از مدیران نظیر جهانگیری، زنگنه و بسیاری از وزرای دولت خاتمی وروحانی در کشور تشکیل شد این طبقه نوعا از مردم جنوب شهر فاصله گرفتند و به نوعی طبقه مسئولین اشرافی را شکل دادند. با شکل گرفتن طبقه اشراف ، بیشتر از آنکه بخواهند متوجِّه نیازهای واقعی مردم باشند ، متوجِّه آقازادگان خود بودند. آنها جهان را نه از زاویه مردم واقعی کشور بلکه از آنچه رسانه های اشرافی و یا خارجی برایشان ترسیم می کرد ، دریافت می کردند. این امر منجر به گسل شدید بین آنها و مردم شد.این شکاف آنقدر شدید بود که روحانی در کمال خونسردی روز جمعه از اوضاع مردم باخبر می شد. و آخوندی وزیر مسکن افتخار خود را نساختن مسکن برای محرومین قلمداد می کرد!

3-رویّه­ های غلط

رویکردها برای اصلاح طلبان ، همان رویکردهای دهه هفتاد است. آنها هنوز در دوران پسا جنگ تحمیلی به سر می برند. نگاه آنها به قدرت ، مردم ، اصلاح ساختا­ر­ها کاملا فرسوده و کهنه است.آنها حتی اوضاع داخلی خود را به همان روش های قبیله ای گذشته اداره می کنند. از تفکراتی که توان داخلی را به آبگوشت بزباش و حذف کارت سوخت محدود می کند چگونه انتظار تحول و گشایش برای مردم می رود. آنها معادلات جهانی را مانند بعد از جنگ سرد تحلیل می کنند و آمریکا را ابرقدرت برتر جهان می شمارند و از تعاملات منطقه ای غافل­اند. اولویت برای آنها تهران و بالای شهر است نه روستاها و مناطق محروم.

4-میدان ندادن به جوانان نخبه

جوانان نخبه در میان اصلاح طلبان جایگاهی ندارند. حلقه بسته مدیران اصلاح طلب سالهاست که سکان دار قدرت هستند. اگر قرار باشد صد اصلاح طلب چهره را نام برد، در میان آنها جوان­های زیر40 سال و حتی تا 50 سال به چشم نمی خورند. در تغیین وزرا، مشاورین هیچگاه جوانان نخبه جایگاه پر رنگی نداشتند. پدر خوانده ­های اصلاحات حلقه بسته ای تشکیل دادند که سالها در قدرت هستند.

5-پدرخوانده های ضعیف

شعار­های دموکراسی و آزادی در حلقه تشکیلاتی اصلاح طلبان جایی ندارد. از همین رو پدرخوانده ­ها با انحصار گرایی و اقتدار طلبی ، جهت دهنده کل جریان به شمار می آیند، اگر آنها تصمیم بگیرند ، باقی مردم باید رای بدهند، اگر اراده کنند ، نباید مردم رای دهند! حال اگر این پدرخوانده دچار اشکال و ایراد باشند ، نه رسانه ای و نه هیچ کسی حق انتقاد و اشکال را ندارد. پدر خوانده ­ها در انتخابات 88 با فتنه گری خود هم برای جمهور و هم برای نظام هزینه های سنگین خلق کردند، اگر فتنه گری آنها نبود در سال 92 بجای روحانی ، فرد دیگری رئیس جمهور می­ شد. پدرخوانده ­ها با ضعف خود ، سکان اداره کشور را به حلقه مدیران اشراف سپردند ، آنها تصمیم گرفتند که تمام مشکلات کشور به برجام و مذاکره بازی گره بخورد.

6-اصلاح طلب نبودن

جریان اصلاحات که شعار اصلاح رویه های غلط را سر می داد. از دیدن ضعف ها و نقص های خود ناتوان بود. آنها اشتباهات بزرگ خود را هیچ گاه ندیدند. فتنه 88 ، مدیران پیر و از کارافتاده، پدرخوانده های ضعیف، رویه ­های غلط، میدان ندادن به جوانان نخبه، اعتماد بیش از حدِّ به آمریکا، توجه نکردن به توان منطقه ای کشور، استفاده ابزاری از زنان و آزادی و ... اشکالات متعددی است که اصلاح طلبان در سه دهه اخیر با آن مواجه بودند.

در کمال تعجّب بزرگان اصلاحات نخواسته اند این اشکالات را ببینند و نظریه پردازان و رسانه­ های مختلف آنها هم به جای واقع گرایی بدنبال فرافکنی و متهم کردن دیگران هستند. حال آنکه اصلاح طلبی که خود را اصلاح نکرده باشد چگونه می­ تواند مسئولان و مردم را اصلاح کند؟!
امین القلم